در سال‌های اخیر یکی از مهم‌ترین موضوعات مورد بحث در معاملات خودرو، نقش برگ سبز خودرو در اثبات مالکیت و ابهام درباره ضرورت سند قطعی رسمی بوده است. بسیاری از خریداران نمی‌دانند که آیا برگ سبز خودرو به تنهایی برای اثبات مالکیت کافی است یا باید حتماً به دفترخانه مراجعه کرده و سند رسمی خودرو را نیز تنظیم کنند.
در این مقاله از وب‌سایت شبکه تعاملی ارابا با بررسی کامل انواع سند خودرو، قوانین جدید، و هزینه‌ها به این پرسش پاسخ خواهیم داد: آیا سند رسمی برای اثبات مالکیت خودرو لازم است یا خیر؟
انواع سند خودرو کدامند؟
برای هر خودرویی، بسته به مرحله‌ای که در آن قرار دارد، معمولاً سه نوع سند صادر می‌شود:
1. برگ سبز خودرو
برگ سبز خودرو سندی است که توسط پلیس راهور ناجا بعد از انجام مراحل تعویض پلاک صادر می‌شود. این سند دارای اطلاعات فنی خودرو و مشخصات مالک است و در حال حاضر به‌عنوان سند رسمی مالکیت خودرو شناخته می‌شود.
2. سند قطعی خودرو
سندی است که در دفاتر اسناد رسمی تنظیم می‌شود و پیش از سال 1400 تنها مدرک رسمی قابل استناد در مراجع قضایی به حساب می‌آمد. اما امروزه با تصویب قوانین جدید، داشتن این سند دیگر الزامی نیست.
3. سند کمپانی
این سند از طرف کارخانه سازنده صادر می‌شود و معمولاً فقط برای خودروهای صفرکیلومتر وجود دارد. در صورت مفقودی، باید برای صدور المثنی آن اقدام کرد.
برگ سبز خودرو؛ سند رسمی مالکیت یا نه؟
تا چند سال پیش، بین پلیس راهور و دفاتر اسناد رسمی بر سر قانونی بودن برگ سبز خودرو به عنوان سند مالکیت اختلاف‌نظر وجود داشت. اما با تصویب ماده ۲۲ قانون حمل‌ونقل کشور در تاریخ ۱۴ شهریور ۱۴۰۰، این ابهام رفع شد. طبق این قانون:
“برگ سبز خودرو که توسط پلیس راهور صادر می‌شود، به‌عنوان سند قطعی و رسمی مالکیت خودرو شناخته می‌شود و مراجعه به دفترخانه برای تنظیم سند رسمی دیگر الزامی نیست.“
آیا سند قطعی خودرو حذف شده است؟
خیر، سند قطعی حذف نشده است اما داشتن آن دیگر ضرورتی ندارد. اگرچه برگ سبز برای اثبات مالکیت قانونی کافی است، اما برخی افراد همچنان ترجیح می‌دهند به دلایل امنیتی یا حقوقی سند قطعی نیز تنظیم کنند.
مزیت سند قطعی در این است که:
- نسخه‌ای از آن در دفترخانه باقی می‌ماند.
- در صورت مفقودی، به راحتی می‌توان رونوشت آن را دریافت کرد.
مراحل انتقال مالکیت خودرو با برگ سبز
اگر قصد خرید یا فروش خودرو را دارید، تنها کافی است مراحل زیر را طی کنید:
- تنظیم قرارداد (قولنامه) بین خریدار و فروشنده
شامل مشخصات خودرو، قیمت، شرایط پرداخت، تعهدات مالیاتی و زمان تعویض پلاک - مراجعه به مراکز تعویض پلاک
انجام احراز هویت، بررسی اصالت خودرو و صدور برگ سبز خودرو به نام خریدار - دریافت برگ سبز خودرو از پست
معمولاً بین یک هفته تا یک ماه پس از تعویض پلاک توسط پست برای مالک جدید ارسال می‌شود.
مدارک لازم برای انتقال خودرو
برای انجام فرآیند قانونی انتقال مالکیت، فروشنده باید مدارک زیر را همراه داشته باشد:
- برگ سبز خودرو (جدید)
- کارت ملی و شناسنامه خریدار و فروشنده
- کارت سوخت
- بیمه‌نامه شخص ثالث
- سند کمپانی یا بنچاق قبلی
- برگه مفاصا حساب شهرداری (عوارض سالیانه)
اگر سند قطعی ثبت نکنیم، چه می‌شود؟
با توجه به قانونی شدن برگ سبز به‌عنوان سند رسمی، عدم تنظیم سند قطعی هیچ عواقب قانونی برای خریدار یا فروشنده ندارد. اما اگر برگ سبز مفقود شود، حتماً باید برای دریافت المثنی اقدام کنید؛ در حالی که سند قطعی از دفترخانه قابل استعلام و دریافت مجدد است.
نکات مهم هنگام انتقال سند خودرو
- حتماً قولنامه کتبی تنظیم کنید.
- اگر فروش وکالتی است، وکالت‌نامه با زمان‌بندی مشخص داشته باشید.
- سند را فقط به‌نام یک نفر بزنید.
- تمام مدارک هزینه‌ها و تعهدات را نگهداری کنید.
- حتماً بیمه شخص ثالث معتبر تهیه کنید؛ چون بیمه شخص ثالث اکنون راننده‌محور است.
نتیجه‌گیری؛ برگ سبز خودرو کافی است!
در پاسخ به این پرسش که «آیا سند رسمی برای مالکیت خودرو لازم است؟» باید گفت: خیر. با تصویب قوانین جدید، برگ سبز خودرو صادرشده توسط پلیس راهور، سند رسمی و قطعی مالکیت است. مراجعه به دفترخانه برای ثبت سند اختیاری است و بیشتر جنبه احتیاطی یا توافقی دارد.
📌 پیشنهاد برای مطالعه بیشتر
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره اینکه آیا تنظیم سند ، به مقاله آیا تنظیم سند در دفترخانه اجباری است؟ در وب‌سایت شبکه تعاملی ارابا مراجعه کنید.
